Als rouwbegeleider ga ik praten over de dood niet uit de weg. Vragen zoals: ‘Is er leven na de dood?’ of ‘Heeft het leven zin?’ hebben mensen altijd gefascineerd. Iedereen heeft er wel een mening over of heeft er toch tenminste ooit bij stilgestaan.
Maar als je gelooft in een leven na de dood - hoe ziet het er dan uit?
Jouw specifieke visie over leven en dood hangt samen met jouw mens- en wereldbeeld. En dit beeld is een onderdeel van jouw identiteit…
Het geeft je een ‘kader’; een beetje een houvast als je geconfronteerd wordt met de dood.
En dan bepaalt het voor een stuk mee hoe je rouwt…
Hieronder beschrijf ik je enkele modellen.
De eerst twee theorieën zijn lineair. Dat wil zeggen dat ze de dood als het einde van het leven beschouwen. Een verlies is dan een afscheid al dan niet gepaard met pijn. Als je dood gaat, stopt alles.
Model 1
De dood is de vernietiging van het leven en berooft het bestaan van zijn betekenis. Het leven wordt eigenlijk vernietigd. De zin van het bestaan is dan ook moeilijk te vinden. Je leven is als een pijl van geboorte naar dood met dan een verticale streep: het einde.
Model 2
Alles kent zijn tijd. Elk leven volgt zijn natuurlijk verloop. We worden geboren in de lente, zijn op het toppunt van onze kracht in de zomer, volgroeien in de herfst en in de winter van ons leven takelen we af en sterven we. Dit model zouden we kunnen uitbeelden als een trap. Een trap die uitmondt in de dood.
Model 3
In dit model is er leven na de dood.
Ons leven is slechts een kort stadium van ‘lijden’. Daarna zullen we eeuwig leven in bovenaardse sferen; een soort hemel zeg maar. Als we hier ons leven voorstellen als een pijl tussen geboorte en dood, zou de pijl als een vuurwerk uitbarsten in een sterrenhemel.
De volgende modellen zijn een cyclus, een spiraal en een golf patroon.
Model 4
Volgens sommigen volgt ons bestaan een cyclisch patroon. Het leven gaat voortdurend over in de dood en elke moment van sterven is een moment van geboren worden. Wij nemen weliswaar een begin en een einde waar, maar de stroom van het bestaan kent geen einde. Je vindt dit model o.a. terug in het boeddhisme en hindoeïsme.
Model 5
De stijgende levensspiraal: de verschillende levensvormen kennen verschillende bewustzijnsniveaus, maar ze dragen allen de mogelijkheid in zich om te evolueren. Mensen kunnen dit als kracht gebruiken. We kunnen ons bewust worden van dimensies die ons beperkt begrip van ons lichaam en onze ziel te boven gaan en leven en dood op ander wijze leren ervaren. (o.a. de theosofie van Helena Blavatsky- eind 19de eeuw)
Model 6
In de natuurkunde is aangetoond dat er op subatomair niveau geen onderscheid bestaat tussen materie en energie. Deze ontdekking werpt een nieuw licht op onze opvattingen over ‘leven en dood’. Wij zijn oneindige patronen van kosmische energie. Wat wij waarnemen als geboorte en dood van individuen is de nooit eindigende beweging van het universum.
Kon je bij het overlopen van deze modellen, spontaan denken: dit is wat ik geloof?
Er is geen ‘goed’ of ‘fout’ model: iedereen heeft recht op zijn eigen visie.
Een visie over de dood, is dus belangrijk bij rouwbegeleiding.
En regelmatig verandert iemands mening door een verlieservaring. Dat kan.
De confrontatie met onze eeuwigheid kan ons danig door elkaar schudden.
Hoe denk jij over de dood?
Reactie schrijven